Vitamine D is een in vet oplosbare vitamine. Dit houdt in dat de vitamine wat vet nodig heeft om in de darm te worden opgenomen. Net als andere vitamines is vitamine D essentieel. Er zijn verschillende soorten vitamine D, maar de twee belangrijkste vormen zijn D2 (ergocalciferol) en D3 (cholecalciferol).
D3 is de vorm van de vitamine die in de huid wordt aangemaakt als we worden blootgesteld aan voldoende zonlicht of een vergelijkbare vorm van UV-straling. Vitamine D uit zonlicht is een effectieve bron van vitamine D, maar wordt alleen aangemaakt als de zon hoog aan de hemel staat. In grote delen van Europa (bij breedtegraden boven 37 graden noorderbreedte) gebeurt dit alleen in de zomerperiode en daarom kunnen we alleen in de zomermaanden voldoende vitamine produceren.
Vitamine D2 is alleen beschikbaar via de voeding. Het wordt geproduceerd door bepaalde schimmels en planten wanneer ze worden blootgesteld aan ultraviolet licht. Zowel vitamine D2 als D3 moeten vervolgens in de lever en de nieren worden geactiveerd om biologisch actief te worden. Vroeger geloofden wetenschappers dat beide vormen van vitamine D even effectief waren in het lichaam. Afhankelijk van de gebruikte meetmethode is vitamine D3 echter 56-87 procent effectiever dan vitamine D2 als het gaat om het verhogen van de bloedspiegels van vitamine D. Bovendien wordt D3 meer dan drie keer zo effectief opgeslagen in vetweefsel als D2* .
*Heaney RP, et al. Vitamin D3 is More Potent Than Vitamine D2 in Humans. J Clin Endocrinol Metab 2010.
Kinderen en bewoners van bejaardentehuizen hebben meer vitamine D nodig dan volwassenen.
Vitamine D heeft een reeks belangrijke functies in het lichaam:
- helpt bij het behoud van normale botten en tanden
- ondersteunt de normale immuunfunctie
- draagt bij tot een normale opname en benutting van calcium en fosfor
- speelt een rol in het immuunsysteem en de spierfunctie van het lichaam
Bronnen van vitamine D voor vegetariërs en veganisten
Zonlicht en supplementen![](https://sg0.pharmanord.com/15/15359.th2.png)
Vitamine D van de zon
We vormen een voorloper van vitamine D3 in de huid uit cholesterol wanneer we voldoende zonlicht of soortgelijke UV-straling krijgen. Deze voorloper moet vervolgens in respectievelijk de lever en de nieren worden omgezet (gehydroxyleerd) tot actieve vitamine D.
Vitamine D uit zonlicht is een effectieve bron van vitamine D, maar wordt pas gevormd als de zon hoog genoeg aan de hemel staat. Een land als bv Denemarken ligt zo ver in het noorden dat ze daar alleen in de zomer vitamine D uit de zon kunnen halen.
Vuistregel
Om vitamine D uit zonlicht te vormen, moet de UV-index minimaal 3 of hoger zijn. De UV-index wordt gebruikt als maat voor de intensiteit van de ultraviolette straling van de zon. Als je twijfelt of je vitamine D uit de zon kunt vormen, kijk dan naar je schaduw. Als de lengte van je schaduw gelijk is aan of korter is dan je werkelijke lichaamslengte, dan kun je vitamine D vormen. Als de schaduw daarentegen langer is dan je werkelijke lengte, wordt er geen vitamine D gevormd.